Diagnostyka zespołu suchego oka – test Schirmera

Test Schirmera stanowi chyba najpopularniejszy test na zespół suchego oka. Ocenia on ilość łez, jaką produkujemy. Nie daje natomiast informacji o tym, czy występują u nas zaburzenia składu łez, które mogą powodować, że pomimo prawidłowej ilości łez, odczuwamy dyskomfort. 

Badanie polega na zahaczeniu o powiekę dolną paska specjalnej bibuły o długości 40 mm i szerokości 5 mm. Na pasku często naniesiona jest 35 mm miarka, z której potem odczytujemy wynik. Miarka jest nieco krótsza niż pasek, ponieważ górne 5 mm zagina się i umieszcza pod powieką, aby pasek trzymał się na oku i miał kontakt ze spojówką. Spotykane są też paski 35 mm z 30 mm miarką. Badanie trwa 5 minut. Nie trzeba się do niego specjalnie przygotowywać.

Badanie może być przeprowadzane w kilku wariantach:

- przy otwartych oczach (patrzymy wtedy w dal, nie rozglądamy się, mrugamy w razie potrzeby),

- przy zamkniętych oczach,

- bez znieczulenia oczu kroplami (ocenia się wtedy wydzielanie spoczynkowe/podstawowe oraz odruchowe) – tzw. test Schirmera I,

- po znieczuleniu oczu kroplami (ocenia się wtedy wyłącznie wydzielanie podstawowe; bardzo przydatne, gdy ktoś obficie łzawi po umieszczeniu bibułki pod powieką i po chwili pasek jest cały mokry, jak na ostatnim zdjęciu) – tzw. test Schirmera I wariant ze znieczuleniem,

- po znieczuleniu oka kroplami lekarz drażni za pomocą patyczka śluzówkę nosa (ocenia się wtedy wydzielanie odruchowe) – tzw. test Schirmera II.

Wynik najczęściej interpretuje się oceniając długość zwilżonego paska po 5 minutach badania:

> 15 mm          norma

11 - 15 mm  łagodny zespół suchego oka

6 - 10 mm         umiarkowany zespół suchego oka

≤ 5 mm  zaawansowany zespół suchego oka

Wyjątkiem test Schirmera II – tu za prawidłowy wynik uznaje się > 15 mm po 2 minutach.

Pamiętajmy jednak, że pojedynczy nieprawidłowy wynik nie jest jeszcze diagnozą. Zawsze badanie należy powtórzyć za jakiś czas, a także skorelować otrzymany wynik z objawami.

Po badaniu może być odczuwalny przez pewien czas delikatny dyskomfort w miejscu, w którym był pasek. Nie trzeba nic z tym robić, po kilkunastu minutach samo przejdzie.